Phòng trưng bày “ Địa lý – Hành chính Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh” giới thiệu khái quát quá trình hình thành và phát triển của Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 1698 – khi Chúa Nguyễn cử Thống suất Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh vào Nam kinh lược thiết lập hành chính tại vùng đất này.
Thông qua những bản đồ, biểu đồ, hình ảnh, mô hình Thành Bát Quái xưa đã cho chúng ta thấy được sự phát triển không ngừng của vùng đất Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh trong từng giai đoạn lịch sử.
Một hiện vật rất quý được trưng bày tại đây là Ấn đồng của Tả quân Lê Văn Duyệt (người đã hai lần được cử làm Tổng trấn thành Gia Định). Đây là 1 trong 5 con dấu được chúa Nguyễn Ánh cho đúc để ban cho 5 vị Chưởng quân đứng đầu ngũ quân đó là Tiền quân – Tả quân – Hữu quân – Trung quân – Hậu quân lúc bấy giờ.
Bên cạnh đó,phòng trưng bày còn giới thiệu các tên gọi trước đây của Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh và một số hình ảnh tư liệu của hàng trăm năm trước, giới thiệu diên mạo của một đô thị với những công trình kiến trúc, dinh thự, gắn liền với những giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật… Trải qua thời gian, cho đến hôm nay các công trình này vẫn được giữ gìn, bảo tồn, tạo nên những vẻ đẹp riêng, ghi dấu sự hình thành và phát triển của Thành phố mà đầu thế kỷ XX đã được mệnh danh là “ Hòn ngọc Viễn Đông” .