Mùa xuân năm Mậu Dần (1698), Chúa Nguyễn cử Thống suất Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh vào Nam kinh lược, thiết lập nền hành chính, “lập xứ Sài Gòn làm huyện Tân Bình” với ý nghĩa xây dựng một vùng đất mới bình yên, ổn định và phát triển.
Với những thuận lợi về địa lý, là đầu mối giao thông, địa điểm chiến lược quan trọng, Sài Gòn sớm trở thành trung tâm hành chính, kinh tế, văn hóa xã hội của khu vực phía Nam và cả nước. Từ năm 1698 đến năm 1976, vùng đất Sài Gòn đã trải qua nhiều lần thay đổi tên gọi, đến ngày 02/7/1976, Quốc hội nước Việt Nam thống nhất quyết định đổi tên thành phố Sài Gòn – Gia Định thành Thành phố Hồ Chí Minh. Hơn 320 năm hình thành và phát triển, 45 năm chính thức vinh dự tự hào mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thành phố luôn không ngừng phát triển, trở thành đô thị đặc biệt, là Thành phố đáng sống, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, tất cả vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
